نام : سیدمرتضی
نام خانوادگی : عسکری
تاریخ تولد : 1292
سال انتخاب : 1378
برگزیده شده در حوزه : پژوهش
منتخب دوره : ششم
علامه سید مرتضی عسکری در سال ۱۲۹۳ در سامرا دیده به جهان گشود. پدر و مادر وی ایرانی‌الاصل و اهل ساوه بودند. در حوزة علمیة سامرّا به تحصیل پرداخت. وی در محرم 1350 قمری به قم هجرت کرد و در این شهر دروس سطح اصول و فقه را نزد آیت‌الله مرعشی نجفی و آیت‌الله حاج شیخ محمد حسین شریعتمداری ساوجی تلمذ کرد. از دیگر استادان ایشان در این دوره عبارتند از: حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی (ره) در کلام و عقاید، حاج میرزا خلیل کمره‌یی در علم تفسیر و آیت‌الله حاج شیخ مهدی شهید (پایین شهری) در علم اخلاق و تهذیب نفس.
علامه عسکری در دوران زندگی حوزوی خود در قم، با وقوف بر این واقعیت که دروس موجود برای جوابگویی به مشکلات و سؤالات روزافزون اجتماعی نیاز به تحولات جدی دارد، به بررسی و تجدید نظر در برنامه‌های درسی حوزه پرداخت و همراه تنی چند از طلاب همفکر خویش، از جمله مرحوم آیت‌الله سید محمود طالقانی، در کنار درس‌های رسمی حوزه به تحصیل دروس و معلوماتی دیگر نیز پرداخت. از جمله دروس تفسیر و حدیث شناسی و بررسی تطبیقی عقاید اسلامی و نیز برنامه‌هایی چون تمرین خطابه و سخنرانی، نویسندگی و حضور در کارهای اجتماعی. البته این طرح با همة جوانب مثبتی که داشت در ابتدای راه ناتمام ماند و به دلایلی توفیق ادامه نیافت.
پس از این جریان استاد عسکری به موطن اصلی خویش بازگشت و در آنجا به تحصیل ادامه داد و تا پایان کفایه را از محضر ایت‌الله شیخ حبیب‌الله اشتهاردی استفاده برد. سپس درس خارج فقه و اصول را به مدت شش سال، تا شروع جنگ جهانی دوم پی گرفت و از اواسط دهة دوم حیات علمی خویش به بررسی سیره و تاریخ و سفرنامه‌ها گرایش یافت و با توجه به گستردگی مطالعات و تنوع اطلاعات، آنچه برای اقرآن ایشان معمول و مأنوس بود فاصله پیدا کرد.
و با تحقیقات و مطالعات عمیقی که دربارة روش تعلیم و تربیت اروپاییان انجام داد به فاصله و تفاوت چشمگیری که میان این روش‌ها در کشورهای اسلامی و غربی وجود داشت پی برد.
نخستین کار فرهنگی ایشان تشکیل حلقه‌های درس و تدریس و در کنار آن تأسیس مدرسه‌ای با روش تربیتی نوین بود که با عنایت ویژه ای که برای برنامه‌ریزی آن کرد، آن را سرآغازی برای طرح‌های گسترده‌تر بعدی قرار داد. در این مدرسه افرادی چون شیخ میرزا نجم‌الدین شریف عسکری، شیخ حسن کمیلی، سید جعفر شهرستانی و شیخ مهدی حکیم تدریس می‌کردند.
تأسیس مدارس نوین که تربیت اسلامی را به صورتی تازه عرصه می‌کرد، مرحلة دیگری از فعالیت ایشان بود. ایشان اخیراً به تأسیس دانشکدة اصول الدین مبادرت ورزیده‌اند، این دانشکده که سابقاً در عراق توسط وی تأسیس شده و فعالیت می‌کرد، هم‌اکنون در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای رشتة علوم قرآن و حدیث در شهرهای تهران و قم دانشجو می‌پذیرد. ضمناً شعبة دیگری از این دانشکده در شهرستان دزفول پذیرای دانشجویان علاقه‌مند به تحصیل در رشته علوم قرآنی در مقطع کارشناسی است.
علامه عسکری تألیفات زیادی دارد و در موضوعات مختلف علوم قرآن و حدیث و تاریخ اسلامی قلم‌فرسایی کرده است. از جمله آثار قرآنی پژوهی ایشان عبارتند از:
1. القرآن الکریم فی عصر الرسول (ص) و مابعده
2. القرآن الکریم و روایات مدرسة الخلفاء
3. القرآن الکریم و روایات مدرسة اهل البیت (ع)
4. عقائد الاسلام من القرآن الکریم در سه جلد
استاد تاکنون به کشورهای مختلف دنیا سفر نموده و از رهگذر رهنمودهای او بسیاری به دین مبین اسلام و مکتب حقّه تشیع گرویده‌اند.