نام : یعقوب
نام خانوادگی : جعفری نیا
تاریخ تولد : 1325
سال انتخاب : 1380
برگزیده شده در حوزه : پژوهش
منتخب دوره : هشتم
حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج شیخ یعقوب جعفری در سال 1325 در شهر مراغه دیده به جهان گشود. از سن 6 سالگی در یکی از مکتب خانه های قدیمی شهر به خواندن قرآن مشغول شد و پس از آن در حوزه علمیه مراغه به تحصیل ادبیات فارسی و عربی و متون درسی پرداخت و تا کتاب معالم الاصول را در آنجا خواند. برخی از اساتید ایشان در آن زمان عبارت بودند از: مرحومان شیخ رضا ماجدی و شیخ حسین پیشنماز و شیخ احمد امینی و شیخ حسین هبتی رحمة الله علیهم.
وی در سال 1342 به حوزه علمیه قم عزیمت کرد و ادامة تحصیل داد. برخی از اساتید ایشان در سطح عبارت بودند از: آیت الله حاج شیخ محسن دوزدوزانی، آیت الله ستوده، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله سبحانی و مرحوم آیت الله سید رضا صدر.
همچنین اساتید ایشان در درس خارج از حدود 16 سال ادامه داشت. عبارت بودند از: آیت الله شیخ هاشم آملی، آیت الله فیروز آبادی، آیت الله شیخ کاظم تبریزی، آیت الله شریعتمداری و آیت الله گپایگانی رحمة الله علیهم. او همچنین از دروس آیت الله میرزا جواد تبریزی و آیت الله وحید خراسانی هم استفاده کرد و در دروس عقلی از شهید مفتح و استاد انصاری شیرازی و استاد حسن زاده آملی بهره برد.
در کنار خوشهچینی از دانش این بزرگان، خود نیز به تدریس بعضی کتاب های درسی پرداخت و همزمان در سال های 1350 تا 1356 چندین سال در دارالتبلیغ اسلامی که در آن زمان برنامههای منظمی داشت درس خواند. و دورة عالی آن را گذراند و در آنجا از محضر اساتیدی مانند شهید مطهری، مرحوم صدر بلاغی، مرحوم سید مرتضی شبستری، مرحوم آیت‌الله حاج میرزا باقر ملکی میانجی، مرحوم آیت‌الله شیخ اسحاق آستارایی، نیز آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله سبحانی و آیت‌الله شبیری زنجانی و دیگر بزرگان استفاده کرد. از حدود سال 1346 با مطالعه آثار نویسندگان بزرگ مذهبی و روشنفکران آن عصر و برخی از ترجمه‌های کتاب‌های خارجی و به طور با شیوة نگارش، دستی به قلم برد و مقالاتی نوشت که اولین مقالة وی در نشریه مسجد اعظم چاپ شد، تا بالاخره وقت بیشتری را برای مطالعه و تحقیق و نوشتن صرف کرد و مقالات بسیاری را در مجلات مختلف نوشت و به عنوان سر دبیر مجله نسل نو تعیین گردید که در آن زمان از سوی دارالتبلیغ اسلامی در سطح جوانان منتشر می‌شد و با استقبال فراوانی روبرو بود. بعدها نیز سردبیری مجله مکتب اسلام و مجله تخصصی کلام اسلامی را بر عهده داشت.
همزمان با این فعالیت‌های علمی و حوزوی، همواره در موسم‌های تبلیغی مانند ماه‌های رمضان و محرم و صفر به تبلیغ می‌رفت و بیشتر در مساجد و مجالس شعر مراغه انجام وظیفه می‌کرد.
حجت‌الاسلام جعفری علاوه بر فقه و اصول، در مطالعات و تحقیقات خود در آغاز بیشر به رشتة تاریخ گرایش داشت و در این رشته کتاب‌هایی را نوشت که بعضی از آن‌ها چاپ شده است مانند: خوارج در تاریخ، مسلمانان در بستر تاریخ، بینش تاریخی قرآن، بینش تاریخی نهج‌البلاغه و مقالاتی در تحلیل برخی از وقایع تاریخی. همچنین چندین دوره در مرحله کارشناسی ارشد رشته تخصصی تاریخ در حوزة علمیه تدریس کرده است.
پس از آن در مطالعات خود به سوی علم کلام و تاریخ علم کلام و ملل و نحل گرایش یافت و در این رشته نیز کتاب‌های متعدد و مقالات بسیاری نوشت. در این مرحله بود که مجله کلام اسلامی از سوی مؤسسة امام صادق (ع) وابسته به آیت‌الله سبحانی، زیر نظر ایشان منتشر می‌شد و نیز در این مرحله به تصحیح برخی از متون کلامی متقدمان پرداخت که از جمله آن‌ها می‌توان کتاب شرح جمل‌العلم از سیّد مرتضی و کتاب مناهج الیقین از علامه حلی که هردو با پاورقی‌های مفصل ایشان به زبان عربی چاپ شده است را نام برد.
تفسیر کوثر که یک تفسیر ترتیبی از اول قرآن تا آخر آن است با روش خاص و با توجه به نیازهای روز نگاشته می‌شود و تاکنون شش جلد آن منتشر شده و پیش‌بینی می‌شود که به خواست خدا در ده جلد تمام شود. استاد جعفری به خاطر نگارش این تفسیر و سایر فعالیت‌های قرآنی، سال 1380 در نمایشگاه بین المللی قرآن کریم تهران، طی مراسمی به عنوان خادم برگزیدة قرآن معرفی و توسط رئیس جمهور لوح تقدیر و جایزه به وی اهدا شد.
آثار ایشان:
بینش تاریخی قرآن، 2. بینش تاریخی نهج البلاغه، 3. سیری در علوم قرآن، 4. مسلمانان در بستر تاریخ، 5. خوارج در تاریخ، 6. پژوهشی درباره صابئین، 7. رسم الخط مصحف، 8. سیمای امام علی در قرآن، 9. گنجینه های غیب (تفسیر سوره انعام)، 10. از قعر چاه تا قصر شاه ( تفسیر سوره یوسف)، 11. تاریخ اسلام از منظر قرآن، 12. جنگهای پیامبر(ص)به روایت قرآن، 13. امام علی(ع) و قاسطین، 14. بررسی نظریه «صرفه» دراعجاز قرآن، 15. تفسیر کوثر جلد هفت جلد.