نام : فضل الله
نام خانوادگی : نیک آیین
تاریخ تولد : 1317
سال انتخاب : 1381
برگزیده شده در حوزه : پژوهش
برگزیده دوره : نهم
فضل الله نیکآیین در سال 1317 در شهرر تهران دیده به جهان گشود. دارای لیسانس امور بین‌الملل از دانشگاه سیتی لندن است. او دکترای زبان‌شناسی را با تز «معاصر عربی در زبان فارسی» از دانشگاه کمریج انگلستان دریافت نمود و از این پس در مطالعات دیگری همچون گویش‌های ایرانی، تاریخی، باستان‌شناسی و خطوط باستانی نیز وارد شد.
از دکتر فضل‌الله نیکآیین آثاری به شکل ترجمه منتشر شده است. او کتاب‌های بازار اسلحه، غارت ایران، دیکتاتوری و سرمایه‌داری در ایران، محمد در تورات و انجیل و قرآن مجید را به فارسی ترجمه کرده و کتاب بازخوانی خط میخی داریوش اثری تألیفی است که اکنون از وی در شرف انتشار است. وی همچنین در تنظیم کتاب «هنر از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای» نقش داشته است. بی‌تردید می‌توان گفت مهمترین دستاورد علمی استاد دکتر نیکآیین ترجمه‌ای آهنگین از قرآن کریم است که برای نخستین بار با دقت فوق‌العاده ارائه شد. دکتر نیکآیین در خصوص انگیزة اقدام خود چنین می‌گوید:
«قرآن، حتی از نظر فضلا و محققان غیر مسلمان، والاترین نمونة نشر ادبی و شاعرانه در زبان عربی است. اینجانب پس از سال‌ها غور و بررسی در ترجمه‌های موجود قرآن به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه و چند زبان دیگر متوجه شدم ه هیچکدام از آنها به لحاظ هنری و ادبی جنگی به دل نمی‌زند. توضیح آن است که میلیون‌ها خواننده در جهان که زبان عربی نمی‌دانند، هرچه از قرآن می‌دانند، همان است که از ترجمه‌های قرآن دریافته‌اند. گذشته از مفاهیم قرآن که لازم است دقیقاً و بدون کوچکترین تغییر ترجمه شود، باید در جهات زیبایی، شیوایی، روانی، استواری و فخامت عبارات برگردان آیات قرآن به زبان دیگر نیز مورد عنایت قرار گیرد، چیزی که در بسیاری از ترجمه‌های فعلی مورد غفلت بوده است و نیز هیچ خبری از آن ویژگی ذاتی قرآن که باعث کمک به حفظ کردن آیات می‌شود، در این ترجمه‌ها نیست. در واقع بسیاری از این ترجمه‌ها، خواندن قرآن را برای یک انگلیسی زبان به مطالعة نثری خشک و بی‌روح و ملال‌انگیز و خسته‌کننده تبدیل می‌کند و این جفایی بزرگ نسبت به قرآن مجید است.
اجمالا حقیر به حول و قوة الهی و با الهام از روح قرآن، در آن دوران ده سالة ترجمة قرآن به «زبا انگلیسی شاعرانه» کوشیدم تا با استفاده از تمام قالب‌ها و امکانات و ترفندهای زبانی که در شاهکارهای نثر و شعر انگلیسی به کار رفته است، جملات و مفاهیم قرآنی را- بدون تغییر معنایی- به زبان انگلیسی منتقل کنم تا هر خوانندة خارجی با هر پیشینه و زمینة فکری، مذهبی و فلسفی، ضمن خواندن قرآن، بتواند بخشی از گوارایی و زیبایی و شیوایی اصل قرآن مجید را در زبان بیگانه حس کند و از این رهگذر بسیاری از جملات در ضمیرش نقش بندد و حتی بتواند آیاتی را به ذهن بسپارد و حفظ کند.
استقبالی که از سوی کارشناسان، محققان، اساتید و شعرا در آمریکا و اروپا و نقاط دیگر جهان از این ترجمه صورت گرفته، نشان می‌دهد که این فقیر الی الله اندکی در کار خود با توفیق روبه‌رو بوده است.» (برای ملاحظه بعضی از این تقریضات می‌توان به سایت شرکت ناشر قرآن به آدرس www.theultimatebook.com مراجعه کرد.)
دکتر نیکآیین تاکنون در سمت‌های علمی و اجرایی زیر فعالیت کرده است:
- استادیار دانشکدة مطالعات شرقی کمبریج (56-1350)
- مسؤول روابط بین‌الملل نهاد ریاست جمهوری (68- 1361)
- مدرس متون اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی (76-1374)
- مترجم قرآن به انگلیسی شاعرانه (80-1372)