نام : محمدمهدی
نام خانوادگی : رکنی یزدی
تاریخ تولد : 1309
سال انتخاب : 1386
برگزیده شده در حوزه : پژوهش
برگزیده دوره : چهاردهم
دکتر محمد مهدی رکنی یزدی در سال ۱۳۰۹ در مشهد چشم به جهان گشود. پدرشان نیز در مشهد متولد شدند اما پدربزرگ و اجدادشان اهل یزد بوده اند. ایشان دوران ابتدایی و متوسطه را در زادگاهشان به اتمام رساندند. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در سال ۱۳۲۹ برای ادامه تحصیل به تهران رفتند و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران اخذ کردند. پس از بازگشت به مشهد از مهرماه سال ۱۳۳۵ به استخدام وزارت فرهنگ درآمدند و در دبیرستانهای مشهد از جمله دبیرستان علوی و دانشسرای مقدماتی مشغول به تدریس شدند. همچنین با شرکت در جلسات مذهبی و بهره گیری از دانشمندانی همچون استاد محمد تقی شریعتی، آیت الله میرزا جوادآقا تهرانی و آیت الله مجتبی قزوینی خراسانی به تکمیل مطالعات اسلامی خود پرداختند. در سال ۱۳۴۰ در مقطع دکترای دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پذیرفته شدند و برای ادامه تحصیل به تهران رفتند و پایان نامه دکترای زبان و ادبیات فارسی را با عنوان «تحقیق در تفسیر کشف‌الاسرار و عدةالابرار» با راهنمایی استاد محمدتقی مدرس رضوی در سال ۱۳۴۷ دفاع نمودند.
در سال ۱۳۴۷ بنا به پیشنهاد دانشگاه مشهد، از آموزش و پرورش به دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد منتقل شدند. پس از انقلاب اسلامی و همزمان با تعطیل شدن دانشگاه‌ها در دوره انقلاب فرهنگی، به آستان قدس رضوی منتقل گردیدند و ابتدا در اداره امور فرهنگی مشغول به خدمت شدند. پس از تأسیس سازمان چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی توسط دکتر عباس سعیدی رضوانی، با این موسسه همکاری کردند که تألیف کتاب‌های متعدد، حاصل این همکاری بود. در سال ۱۳۶۱ بنیاد پژوهشهای اسلامی به عنوان مرکزی علمی و پژوهشی و وابسته به شورای عالی فرهنگی آستان قدس رضوی، تأسیس شد. ایشان به عنوان عضو هیأت مدیره به همکاری با بنیاد مشغول شدند. پس از انقلاب فرهنگی و بازگشایی دانشگاه‌ها، به دانشکده ادبیات بازگشتند و به تدریس و فعالیت‌های علمی خود ادامه دادند و در نهایت در سال ۱۳۸۲ پس از ۴۶ سال تدریس تمام وقت و با رتبه علمی استاد تمام از دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد بازنشسته شدند. پس از بازنشستگی به طور پاره وقت به عنوان استاد راهنمای دوره دکتری در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم اسلامی لندن فعالیت داشته و نیز در دانشکده علوم قرآنی مشهد و دانشکده علوم اسلامی رضوی به تدریس و راهنمایی پایان نامه پرداختند.
تحصیلات رسمی و حرفهای
دکتر رکنی دوران ابتدایی را در دبستان شرافت و متوسطه را در دبیرستان شاهرضا و فردوسی مشهد در سال 1330 به اتمام رساندند و از آنجا که در آن روزگار دانشکده ادبیاتی در مشهد وجود نداشت جهت ادامه تحصیل به تهران سفر کردند. در آزمون ورودی دانشگاه تهران شرکت کردند و در رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه پذیرفته شدند. در سال ۱۳۳۳ ، طی 3 سال مدرک لیسانس خود را دریافت کردند و با توجه به معدلشان در این مقطع امکان ادامه تحصیل در مقاطع فوق لیسانس و دکتری که در آن زمان پیوسته بود برایشان فراهم شد. ایشان توانستند در مهرماه سال ۱۳۳۵ مدرک فوق لیسانس خود را دریافت کنند و در سال 1339 به راهنمایی مرحوم دکتر محمدتقی مدرس رضوی از رساله دکتری خود با عنوان «تحقیق در تفسیر کشف‌الاسرار و عدةالابرار»دفاع کردند.
اساتید و مربیان
از جمله اساتید و مربیان دکتر رکنی می توان از آقایان دکتر صفا، دکتر معین، دکتر خطیبی، دکتر محمدی، بدیع الزمان فروزانفر، جلال الدین همائی، عبدالعظیم قریب، خانم نفیسی، دکتر صورتگر، دکتر یحیی مهدوی، مرحوم اعصار، مرحوم صفویه و دکتر محمدتقی شریعتی نام برد.
جوائز و نشانها
استاد نمونه کشوری در سال ۱۳۷۷
دریافت عنوان «خادم قرآن» در چهاردهمین دوره انتخاب و معرفی خادمان قرآنی کشور در سال ۱۳۸۶ مشاغل و سمت های مورد تصدی
دکتر رکنی در سال 1335 پس از اتمام تحصیلات کارشناسی ارشد خود از تهران به مشهد بازگشتند و به اداره فرهنگ (آموزش و پرورش) مراجعه کردند. در آنجا به پیشنهاد دکتر صفویه که از اساتید ریاضی ایشان بودند از مهرماه سال 1335 به عنوان دبیر ادبیات در دبیرستانهای مشهد مشغول به تدریس شدند. پس از گذشت 2سال در کنار کار در دبیرستانها دروسی را نیز در دانشکده الهیات ، دانشسرای مقدماتی و آموزشکده های آماده سازی جهت امتحانات کنکور تدریس کردند. پس از 5 ، 6 سال کار در آموزش و پرورش به عنوان مدیر دبیرستان علوی انتخاب شدند. ایشان سمتهای اجرایی متعدد و عضویت در مجامع علمی زیادی را در کارنامه کاری خود دارند که به اختصار می توان به شرح ذیل از آنها نام برد:
از مهرماه سال 1348 پس از 13 سال کار در آموزش و پرورش به وزات علوم و در واقع دانشگاه فردوسی منتقل شدند.
رئیس امور فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۳.
عضو هیأت ممیزی دانشگاه فردوسی مشهد طی سالهای ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۷.
مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی دانشگاه فردوسی مشهد از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶.
ریاست دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی دانشگاه فردوسی مشهد در سالهای ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶
مدیر مسئول و سردبیر فصلنامه علمی - ترویجی مشکوة، صاحب امتیاز: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی از سال ۱۳۷۸ تا کنون.
مدیر مسئول و سر دبیر مجله علمی- پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۱.
عضو هیأت تحریریه فصلنامه سفینه، صاحب امتیاز: موسسه فرهنگی نبأ مبین
عضو هیأت تحریریه فصلنامه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، صاحب امتیاز: دانشگاه فردوسی مشهد.