نام : زین العابدین
نام خانوادگی : قربانی
تاریخ تولد : 1312
سال انتخاب : 1388
برگزیده شده در حوزه : پژوهش
برگزیده دوره : شانزدهم
زین‌العابدین قربانى لاهیجى (1312 ه.ش) روستای پنچاه آستانه اشرفیه)، عالم، نویسنده، نماینده آستانه اشرفیه در دوره دوم مجلس شورای اسلامی، نماینده مردم گیلان در مجلس خبرگان از دور دوم تا کنون، امام جمعه رشت از سال ۱۳۸۰ تا ۱۵ فروردین 1397 و نماینده مقام معظم رهبری در استان گیلان
وی تا سن 14 سالگى در کنار کار کشاورزى، قرآن و فارسى تا کلاس سوم قدیم و کتاب‌هایى مثل: سید الانشاء، جودى و امثال این‌ها را در مکتب آن زمان آموخت، سپس براى تحصیل علوم دینى به لاهیجان عزیمت نموده و در مدرسه جامع این شهر به تحصیل پرداخت. پس از طى دروس حوزوى، تا سیوطى و مغنى در سال 1328 عازم قم شد و تحصیلاتش را در محضر اساتید معروف حوزه ادامه داد.
پس از طى تحصیلات مقدماتى و گذشتن از معالم، قوانین را نزد امام موسى صدر و لمعه را نزد آیات نورى و ستوده، دروس رسایل و مکاسب را از محضر آیت‌الله مشکینى، منظومه و حکمت را در محضر آقا رضا صدر، برادر امام موسى صدر و دیگر اساتید حوزه آموخت و کفایه را در خدمت آیت‌الله سلطانى و مجاهدى تبریزى به پایان رساند.
در ادامه تحصیل، به دروس خارج حضرت آیت‌الله بروجردى شرفیاب شد و در این ایام رساله‌اى درباره (صلوة احتیاط) نوشت و امتحان درس خارج را با نمره عالى قبول شد.
روس فلسفه، تفسیر و قسمتى از شفاء و چند جلد از کتاب اسفار را در محضر آیت‌الله علامه طباطبایى در مدرسه حجتیه و سلماسى آموخت و بقیه مجلدات را در محضر اساتید دیگر خواند و مدت 8 سال از محضر درس فقه و اصول حضرت امام (ره) بهره برد. از این رو از آیت‌الله بروجردى، حضرت امام (ره) و علامه طباطبائى بیش از همه تأثیر پذیرفت.
وى بعدها کار وعظ و خطابه را در مسجد هدایت تهران، زمانى که آیت‌الله طالقانى اقامه نماز مى‌کردند پى‌گرفت و در سال 1338 در مسجد بالا بازار، میانه چال و مسجد آیت‌الله رضوى کاشان و استان‌ها و شهرستان‌هاى دیگر از قبیل: مازندران، گیلان و خوانسار ادامه داد و از سال‌هاى 1336 در کنار تحصیل، وعظ و خطابه به امر نویسندگى روى آورد و با نوشتن مقالاتى در روزنامه‌ها و مؤسسات علمى در قم و تهران رسماً پا به عرصه نویسندگى گذاشت.
در تهران به روزنامه‌هاى: نداى حق، وظیفه و غیره مقاله مى‌داد و در چند مؤسسه علمى قم به عنوان نویسنده آزاد یا عضو هیأت تحریریه شروع به فعالیت کرد.
در مجله مکتب اسلام که حضرات آیات عظام مکارم شیرازى، جعفر سبحانى، حسین نورى همدانى و چند نفر دیگر عضو هیأت تحریریه بودند، جذب این مجله شد و به عضویت هیأت تحریریه درآمد و سال‌ها در این مجله قلم زد که بسیارى از آن مقالات بعدها تکمیل شد و به صورت کتاب درآمد که به عنوان نمونه مى‌توان از کتاب‌هاى ارزشمندى چون: اسلام و حقوق بشر، علل پیشرفت اسلام و انحطاط مسلمین، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامى نام برد. تحقیقات و تألیفات وى بدون وقفه ادامه دارد و تاکنون 45 اثر از ایشان به چاپ رسیده که 5 کتاب ایشان در دانشگاه‌ها و حوزه‌هاى علمیه جزو کتاب‌هاى درسى به شمار مى‌رود و چندین اثر دیگر نیز آماده چاپ دارند که مقدمات چاپ چند اثر فراهم شده است و به زودى چاپ خواهد شد.
مهمترین اثرى که ایشان براى تحقیق و تدوین آن حدود 14 سال زمان صرف کرده‌اند کتاب «تفسیر جامع آیات الاحکام» است که در 12 جلد به چاپ رسید و امروزه در (دانشگاه علوم اسلامى قم) که از کشورهاى مختلف دنیا دانشجو دارد، از جمله کتب درسى است و در دانشگاه‌هاى دیگر هم بعضى از مباحث آن تدریس مى‌شود.
هنگامى که ایشان نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شوراى اسلامى بودند، وهابى‌هاى وطنى با انتشار کتاب (بت‌شکن)، قصد بى‌اعتبار کردن اصول کافى را داشتند که ایشان در پاسخ به آنان کتاب (علم حدیث) را نوشتند و این کتاب نیز در حوزه علمیه قم تدریس مى‌شود و در ردیف کتاب‌هاى درسى الزهراى قم قرار دارد.
از تألیفات وى مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بسوى جهان ابدى
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامى
اسلام و حقوق بشر
علل پیشرفت اسلام و انحطاط مسلمین
زبربناى صلح جهانى
جبر و اختیار و ترجمه رساله خلق الاعمال ملاصدرا
فلسفه آفرینش انسان
بزرگترین بیمارى قرن بیستم
بلاهاى اجتماعى قرن ما
نقش سینما در زندگى و تمدن جدید
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامى
علم حدیث
در سایه قلم
تفسیر جامع آیات الاحکام
ترجمه جلد و کتاب نفیس الغدیر، در زندان شهربانى رشت
اصول دین در پرتو کلام معصومین(ع)
حکومت اسلامى و ولایت فقیه
جهان‌بینى امام على(ع) در خطبه اول نهج‌البلاغه
منشور مملکت دارى در نامه امام على به مالک اشتر