استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی، گفت: جریان نومعتزلیان، نگاهی تاریخگرایانه به قرآن دارد، درحالیکه در تفکر شیعه ناب، قرآن را لازمانی و لامکانی میدانند؛ یعنی قرآن اختصاص به تاریخ و مکان خاصی ندارد.
به گزارش ستاد خبری بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم، پنجمین نشست تخصصی بخش بینالملل با عنوان «جریانشناسی مطالعات قرآنی جهان اسلام؛ روشها و گرایشها»، شامگاه چهارشنبه 31 با حضور محمدرضا آرام؛ قرآنپژوه ایرانى در کانادا، على شریفى؛ استاد علوم قرآن و حدیث از ایران و على مخلبى؛ مدیر مجله قرآنى مداد از تونس بهعنوان سخنران وعلى حسننیا بهعنوان دبیر نشست برگزار شد.
* جریانهای مطالعاتی قرآنی در شمال آفریقا از همگرایی اسلامی بالایی برخوردارند
در این نشست علی مخلبی؛ مدیر مجله قرآنی مداد از تونس با اشاره به جریانهای مطالعات قرآنی در تونس معاصر بهویژه در دهه اخیر، سه جریان کلی را برای مطالعات قرآن در مغرب عربی برشمرد: اولین جریان مطالعات قرآنی، آسانسازی فهم قرآن را دنبال میکند و نمونه آن تفسیر صادق بالخیر است. جریان دوم را دانشگاهیان دنبال میکنند و عبدالمجید شرفی به این جریان بستگی دارد.
مدیر مجله قرآنی مداد، ادامه داد: جریان سوم، مطالعات قرآنی ایدئولوژیمحور است که در حقیقت از جریانات تفسیر سنتی قرآن فاصله میگیرد و هر کدام در نگاه خاص فلسفی و علمی، بحث تفسیر را دنبال میکنند.
وی اظهار کرد: در جریان تفسیر سنتی و آسانسازی فهم قرآن، نگاه غالبا اختلافبرانگیز نیست. مفسرین در مغرب عربی/تونس از طرح مسائل اختلافبرانگیز پرهیز میکنند.
وی گفت: جریانهای مطالعات قرآنی در شمال آفریقا از همگرایی اسلامی بالایی برخوردار هستند که به تقریب مذاهب کمک کند.
* قرآن و حدیث از گذشته و حال در دیدگاه شیعه و سنی
محمدرضا آرام؛ استاد علوم قرآن و حدیث از کانادا نیز در ادامه این نشست بیان کرد: قرآن مجید در زمان پیامبر اکرم (ص) کتابت شده است.
وی ادامه داد: حدیثهای نقل شده هیچکدام دروغ نیستند و حدیث بین شیعه و سنی مشکل خاصی نداشته است، حدیثهایی بودند که در آن زمان گفته شده است.
این استاد علوم قرآن و حدیث با بیان اینکه صوت قرآن مخصوص است، تأکید کرد: کلام خدا در زمان حضرت محمد (ص) کتابت شده و اکنون فقط از نظر خطاطی تغییر کرده است.
* قرآن را از گورستانها خارج کنید
علی شریفی؛ استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به بیاناتی از امام خمینی (ره)، گفت: باید بر لزوم خارج کردن قرآن از گورستانها و آوردن آن به سطح جامعه و نقش دانشگاهها و حوزههای علمیه در احیای تفکر قرآنی در جامعه اسلامی همت کرد.
وی در ادامه در تشریح دو جریان مهم از جریانهای قرآنی، بیان کرد: قرآنیان نقش حدیث را در فرآیند استنباط و فهم نادیده میگیرند و برخاسته از تفکر «حسبنا کتابالله» هستند. این گروه در شبهقاره هند و جهان عرب طرفدارانی دارند.
استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به جریان نومعتزلیان، افزود: این جریان قرائت و تعریف جدیدی از عقل داشته و نگاهی تاریخگرایانه به قرآن دارد، درحالیکه در تفکر شیعه ناب قرآن را لازمانی و لامکانی میدانند؛ یعنی قرآن اختصاص به تاریخ و مکان خاصی ندارد.
بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با شعار «قرآن کتاب امید و آرامش» از 27 فروردین تا 9 اردیبهشت 1401 در مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است.